Kazanımlar
1.3. Bilişim teknolojileri cihazlarının gelişimini açıklar.
1.4. Bilişim teknolojilerinin gelişiminde önemli rol oynayan keşifler, buluşlar, olaylar ve dönüm noktalarını tartışır.
Bilişim Teknolojileri Cihazlarının Gelişimi
Soru:
Sizce insanların kullandığı ilk iletişim araçları nelerdir?
Geçmişten günümüze iletişim
İnsanlar var olabilmek için “iletişim kurmak” zorundadır. İletişim, farklı yöntemler kullanılarak başkalarına bilgi aktarma yeteneği olarak tanımlanabilir. Geçmişten bu yana insanlar iletişim kurmak için birçok farklı yöntem, araç ve teknoloji kullanmışlardır.
Mağara Duvarına Çizilen Resimler (Taş Devri)
Yazı bulunmadan önce resimler ile iletişim kurulduğu bilinmektedir. Yapılan araştırma sonuçları da mağara duvarlarına çizilen resimlerin, yüzyıllar önce yaşayan insanlar tarafından iletişim amaçlı kullandığını doğrulamaktadır.
“Dumanla – Ateşle Haberleşme Yöntemi” (Taş Devri)
Ateşin bulunmasıyla birlikte Kızılderili kabileler arasında kullanılan bu yöntem de eski haberleşme araçlarındandır. Kabileler, kendi aralarında belirledikleri şifreler ile yanan ateşin üzerine örtü tutarak karşı tarafa duman göndermiş, böylelikle haber vermişlerdir. Dumanın sıklığına göre acil durum olup olmadığı anlatılmış, buna göre yardıma gidilmiştir.
Posta Güvercinleri (M.Ö 1200)
Yazının bulunmasıyla birlikte iletişimde en büyük rol oynayan aracılardan biri de posta güvercinlerdir. Eğitilen güvercinler sayesinde karşı taraf ile iletişim kurulmuştur. Güvercinin ayağına bağlanan not ve gagasına konulan zarf ile haberleşme sağlanmıştır.
Ulak ile Haberleşme Yöntemi (M.Ö 3200)
Devlet hizmetinde görevli olan ulaklar, karşı taraf ile iletişim kurmak için aracılık görevi üstlenmişlerdir. Zaten ulak da haberci demektir. Söylenenleri veya yazılanları hızlı bir şekilde karşı tarafa ulaştırılmasını sağlayan ulaklar ile o günün şartlarında iletişim sürdürülmüştür.
Mektup (M.Ö 3200)
Yazının Mezopotamya’da Sümer şehir devletleri zamanında milattan önce 3200’lerde bulunduğu bildirilmektedir. Ve yazı ile kağıdın bulunmasıyla birlikte iletişim mektup ile sağlanmaya başlamıştır.
Gazete (1605)
Johann Carolus’un 1605 yılında yayınladığı aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historie adlı gazetesi kAğıt üzerine basılan ilk gazete kabul edilmektedir. Dünyanın en eski gazetesininse M.Ö. 59 yılında Roma İmparatorluğu’nda Acta Diurna adıyla çıkartıldığı söylenmektedir. İmparator tarafından çıkartılan bu gazete, hem günlük gazete hem de resmi gazete niteliğine sahiptir. Acta Diurna günlük olaylar anlamını taşımaktadır. İlk Türkçe gazeteyse 1828’de Kahire’de yayınlanmaya başlayan Vekâyi-i Mısriyye olmuştur.
Dergi (1672)
İlk dergi, Jean Donneau de Vise tarafından Paris’te kurulmuş, ilk sayısı 1672 yılında yayınlanmıştır. Tüm halkın ilgisini çeker nitelikte olan bu dergide, ülke içindeki olaylar aktarılmıştır. Paris’te çıkartılan bu derginin adı Mercure Galant’tır.
Telgraf (1792)
1792 tarihinde telgraf adına çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. 1832 yılına kadar deneme yanılma yöntemleri ile iletişim kurulmaya çalışılmıştır. Elektrik akımları arasındaki sinyallerin keşfedilmesiyle birlikte iletişimde önemli bir yere sahip olan telgraf sistemi geliştirilerek oturtulmuştur.
Daktilo (1829)
Telgraf ile hemen hemen birlikte ortaya çıkan iletişim araçlarından biri de daktilodur. William Austin Burt tarafından 1829 yılında bulunmuştur.
Çevirmeli Telefon (1875)
Telgraf ve daktilonun ardından ilk ahizeli telefonlar icat edilmiştir. Graham Bell tarafından icat edilse de ünlü mucit Thomas Edison tarafından geliştirilmiştir. Bu iletişim için gerçekten de büyük bir adım olmuştur. Telefonun dışında ses kaydedebilecek yeni araçlar keşfedilmeye başlamıştır. Böylece iletişimin süresi daha da kısaltılmıştır.
Radyo (1896)
Telefonun, ses kaydının yapılmaya başlamasıyla birlikte iletişim araçlarında daha ileri boyutlara atlamak için çalışmalar yapılmıştır. Elektromanyetik dalgalanmalar arasındaki bağlantılar kurulmuştur. Ardından da radyo en iyi iletişim araçlarından biri sayılmıştır.
Televizyon (1923)
Cumhuriyet’in ilanı ile aynı tarihte icat edilen televizyon en iyi iletişim araçlarından biridir. Radyodan sonra geliştirilmiştir ve geniş kitlelere hitap etmektedir. 1930’lu yıllarda satışa sunulmuştur. Dünden bu güne iletişim aletleri içerisinde önemli bir yere sahiptir.
İlk Bilgisayar – Eniac (1947)
Ağırlığı 30 ton olan ilk bilgisayar, elektronik veri işlem kapasitesine sahiptir. Ve ABD’li bilim insanları tarafından bulunmuştur. Bilgisayar, devasa büyüklükte icat edilmiştir ki 167 m² alana ancak sığabildiği bilinmektedir. Üretiminde 10 bin kapasitör, 70 bin direnç, 18 bin vakum tüpü, 1500 röle, 6 bin manuel anahtar, 7 bin 200 kristal diyot kullanılan ENIAC; 5 milyon birleşim noktası ile bir araya getirilmiştir.
Cep Telefonu
Telefonların öncesinde telsiz cihazlarla da iletişim sağlanmıştır. İlk cep telefonu ise Motorola firmasında mühendis olan Martin Cooper tarafından geliştirilmiştir. 1973 yılında ilk cep telefonunu icat eden Cooper, sonrasında çalışmalarına devam etmiştir.
İnternet (1969)
1950’li yıllarda bilgisayarın gelişmesiyle birlikte veri aktarımı gündeme gelirken ABD Savunma Bakanlığı ilk protokol olan ARPANET’i kullanmaya başladı. İnternetin 1969 yılında ABD Savunma Bakanlığı’nda ARPANet’in kurulması ile başladığı belirtilmektedir.
İletişim araçları video:
Soru
Sizce tarih boyunca insanların kullandığı iletişim araçlarının hangisinden itibaren bilişim devri başlamıştır?
Gelecek Teknolojisinde Bizleri Bekleyenler
Soru:
İnsanlık, sürekli olarak daha iyi, daha verimli ve daha ileriye gitmek için yeni buluşlarla karşılaşmaya hazırlanıyor. Peki, gelecekte bizi neler bekliyor?
Nekrobotik
Nekrobotik kavramı, canlı olmayan biyolojik varlıkların robotik bileşenler olarak kullanıldığı yeni bir teknoloji alanını ifade ediyor. Bu teknoloji ile ilgili yapılan en önemli çalışmalar arasında Rice Üniversitesi’nden araştırmacıların ölü örümcekleri nekrobot olarak kullanması bulunuyor. Araştırmacılar ölü örümceklerin elektronik komponentleri söküp takmak için kullanabileceğini duyurdu.
Kum Bataryaları
Kum bataryaları gelecekte enerjiyi uzun süreli depolamak ve enerji sürekliliğini artırmak için yeni, ucuz ve temiz bir çözüm olarak karşımıza çıkabilir. Bu konuda Finlandiyalı araştırmacılar dünyanın ilk kum bataryasını geliştirdi. Bu batarya rüzgâr ve güneş enerjisinden elde edilen enerjiyle şarj oluyor. Bu enerji kumu 500 dereceye kadar ısıtıyor ve özellikle kışın bu teknolojinin evleri ısıtmak için kullanılabileceği konuşuluyor. Cihazda 100 tona kadar kum kullanılabiliyor.
Elektronik Deri
İnsan benzeri bir dokunma hissinin deneyimlenmesini sağlayan elektronik deri üretildi. Gündemde olan bu ürün insan derisinin istenen tüm elektronik ve mekanik özelliklerini yumuşak ve dayanıklı bir biçimde bir araya getiriyor. Ürünü ortaya çıkaran bilim insanları bu teknolojinin uzaktan kontrol edilen robotik bir uzuv aracılığıyla hisleri ve nesneleri algılamak için de kullanılabileceğini ifade etti.
Koku Duyusu Destekli Sanal Gerçeklik
Sanal gerçeklik başka bir boyuta daha taşınıyor. Hong Kong Şehir Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, çeşitli kokuları salgılayabilen, kablosuz ve ciltle etkileşimli kokusal bir geri bildirim sistemi geliştirdi. Bu yeni teknoloji, kokuları sanal gerçeklik ortamlarına entegre ederek 4D film izleme, tıbbi tedavi ve online eğitim gibi geniş uygulama alanlarında daha derin bir deneyim sunuyor.
Xenotransplantasyon
Xenotransplantasyon bir insanın hücrelerine, dokularına veya organlarına hayvan kaynaklı hücreleri, dokuları veya organları nakletme, enjekte etme işlemidir. Bu işlem cerrahi yöntemlerde devrim yapma potansiyeline sahip. Şu ana kadar gerçekleştirilen en yaygın işlemlerden biri domuz kalbinin insana nakledilmesidir. Şimdiye kadar bu işlem yalnızca iki kez gerçekleşmiştir. Ameliyatlar risklidir ve başarı konusunda kesinlik yoktur. Fakat gelecekte xenotransplantasyonların ihtiyacı olan insanlara hayvanlardan kalp veya doku sağlayarak düzenli olarak gerçekleşeceğinizi görebiliriz.
Canlı Beton
Bilim insanları kum, jel ve bakteri kullanarak canlı beton olarak adlandırdıkları bir malzeme geliştirdiler. Araştırmacılar bu yapı malzemesinin yapısal yük taşıma işlevine ve onarabilme yeteneğine sahip olduğunu açıkladı. Ayrıca betondan daha çevre dostu olduğunu da belirttiler. Bununla birlikte araştırmacılar gelecekteki inşaat yapılarının kendi çatlaklarını onarabilen, havadan tehlikeli toksinleri emebilen bir yapıya sahip olabileceğini öngörüyorlar.
Enerji Depolayan Tuğlalar
Enerji depolayan tuğlalar da geleceğin teknolojileri arasında yer alıyor. Bahsedilen bu kırmızı tuğlalar kullanılmayan elektriği depolayabilecek. Böylelikle evler elektrik kablolarına veya lityum piller gibi malzemelere daha az bağımlı hale gelebilecek.
Tartışma
İlerde yapacağınız meslekle ilgili düşünün, bilişim cihazlarının gelişimini takip etmenin kendi geleceğiniz ile ilgisini tartışınız.
Bilişim Araçlarının Tarihsel Gelişiminde Önemli Dönüm Noktaları ve Olaylar
Bilişim Dünyasının Öncüleri:
Bilişim ve teknoloji alanındaki büyük başarıların arkasında, öncü kişilerin çığır açan katkıları bulunmaktadır. Larry Ellison, Steve Jobs, Tim Berners-Lee ve Bill Gates gibi isimler, bu alanda büyük bir etki yaratmış ve modern dünyamızı şekillendirmiştir.
Larry Ellison:
Veritabanı Devriminin Öncüsü
Larry Ellison, bilgisayar dünyasına Oracle Corporation'ı kurarak büyük bir etki yaptı ve bu şirket aracılığıyla veritabanı yönetimi ve iş zekası alanında çığır açan gelişmelere öncülük etti. Onun liderliğindeki Oracle, birçok işletme için vazgeçilmez hale gelen veritabanı sistemlerini geliştirerek büyük veri yönetimini ve iş zekasını şekillendirdi.
Bulut Bilişim Vizyonu:
Ellison, bilgisayar dünyasının geleceğini öngörerek bulut bilişim alanında öncü adımlar attı. Oracle, bulut bilişim hizmetleri sunarak işletmelere veri depolama ve işlem kapasitesi konusunda esneklik sağladı. Bu, işletmelerin maliyetleri azaltmasına ve hızlıca ölçeklenmesine yardımcı oldu.
Bill Gates: Kişisel Bilgisayar Devriminin Öncüsü
Microsoft'un Kuruluşu ve İlk Adımlar
1975 yılında, Bill Gates ve arkadaşı Paul Allen, Albuquerque, New Mexico'da Microsoft'u kurdu. Şirketin başlangıçta basit bir hedefi vardı: Her evde bir bilgisayar olmalı ve bu bilgisayarlar Microsoft yazılımı çalıştırmalıydı. Bu hedef, kişisel bilgisayar devriminin başlangıcına işaret ediyordu.
Windows İşletim Sistemi:
Kişisel Bilgisayarların Yükselişi:Microsoft, Gates'in liderliği altında, dünya genelinde milyonlarca kişi tarafından kullanılan Windows işletim sistemini geliştirdi. Windows, kullanıcı dostu bir arayüze ve geniş bir yazılım yelpazesi sunarak kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasını hızlandırdı. Bu işletim sistemi, bilgisayarları daha kullanıcı dostu ve erişilebilir hale getirerek, teknolojiyi evlerimize getirdi.
Ofis Yazılımları ve İş Dünyasının Dönüşümü:
Microsoft, sadece işletim sistemleriyle değil, aynı zamanda ofis yazılımlarıyla da büyük bir etki yarattı. Microsoft Office paketi, dünya genelinde iş dünyasının standartı haline geldi. Word, Excel ve PowerPoint gibi yazılımlar, iş süreçlerini daha verimli hale getirdi ve iş dünyasının dijital dönüşümünü hızlandırdı.
Steve Jobs: Mobil Teknolojinin Vizyoner Lideri
(iPhone) Mobil Teknolojinin Evrimi : Steve Jobs, 2007 yılında iPhone'u tanıtarak mobil teknoloji dünyasında bir devrim başlattı. iPhone, benzersiz bir tasarım ve kullanıcı dostu bir arayüz ile tüketicilere sunuldu. Dokunmatik ekran teknolojisinin akıllı telefonlara getirilmesi, mobil cihazların kullanımını daha kolay ve etkileyici hale getirdi. Ayrıca, uygulama mağazası olan App Store'un başlatılması, kullanıcıların cihazlarını özelleştirmelerine ve ihtiyaçlarına uygun uygulamaları indirmelerine olanak tanıdı.
Tim Berners-Lee: Dijital Dünyanın İnşa Edicisi
Tim Berners-Lee, bilgisayar ve iletişim teknolojisinin tarihinde dönüm noktalarından birini temsil eden World Wide Web'in yaratıcısıdır. Bu vizyoner bilim insanı ve mühendis, internetin temelini atan ve bilgiye erişimi dünya çapında devrimleştiren bir figür olarak kabul edilir.
World Wide Web: İnternetin Değişim Aracı
Tim Berners-Lee, 1989 yılında, web tabanlı bir bilgi paylaşım sistemi oluşturma fikriyle yola çıktı. 1991 yılında, World Wide Web (WWW) protokolünü ve ilk web tarayıcısını geliştirdi. Bu protokol, metin, grafik, ses ve video gibi çok çeşitli medya biçimlerini içeren web sayfalarının oluşturulmasını ve paylaşılmasını mümkün kıldı. Berners-Lee'nin bu icadı, interneti sadece bilim insanları ve askeri amaçlar için değil, tüm insanlığın kullanımına açan bir araç haline getirdi.
Soru:
Yakın geçmişte yaşananları öğrendik, sizce bundan yaklaşık bin yıl önce yaşanan ve bugün geliştirilen teknolojiler neler olabilir?
Araştırma:
Cezerinin şifreli kilit sistemini ve çalışma kuralını araştırınız.
Cezerinin şifreli kilit sistemi:
Her biri 16 harf içeren 3 diskin iç içe yerleştirilmesi ile 3 harften oluşan 4'lü bir kilit göbeğinin çözülmesiyle açılabilen bir sistem geliştirmiştir. Burada, sadece tek bir göbekten oluşan kilit sisteminin şifresini çözmek için 163 = 212 = 4096 olasılığı uygulamanız gerekir.
Kilitli sandıkta bulunan 4 göbek kombine çalıştığı için bu olasılık 248 = 281 trilyona çıkmaktadır.
Soru:
Cezerinin bu çalışması sizce günümüzde hangi teknolojinin kaynağını oluşturmuştur? Araştırınız.
Kriptoloji
Kriptoloji, şifre bilimidir. Haberleşme ve iletişim alanında iletilerin, mesajların, yazıların güvenli şekilde alıcısına ulaşması için çalışmalar yapan, yöntemler geliştiren bilim dalıdır. Önemli haberleşme verilerinin başkaları tarafından deşifre edilmemesi için özel matematiksel yöntemler kullanılarak güvenli şekilde iletişim sağlanması için kriptolojiye başvurulur. Bu sayede haberleşme daha güvenli hale getirilir. Şifrelenmiş bir metnin deşifre edilmesi ülkeler arası büyük bir krize neden olabilir ve bu durum iki ülke arasında savaş başlamasına sebep olabilir veya savaş halindeki iki ülkenin savaşı bitirmesini de sağlayabilir.
Araştırma:
2. dünya savaşının kaderini belirleyen İngiliz-Alman kriptoloji savaşını araştırınız.
İngiliz-Alman Şifre Savaşı
İngiltere Hükümet İletişim Merkezi (GCHQ), müttefiklerin 2. Dünya Savaşı’nın kazanılmasına yardımcı olmasıyla bilinen gizli şifre kırıcı bilgisayar Colossus’un daha önce hiç paylaşılmamış fotoğraflarını yayımladı.
İstihbarat teşkilatı, fotoğrafları bilgisayarın icadının 80. yılı nedeniyle kamuoyu ile paylaştı.
Fotoğrafların, pek çok kişi tarafından "ilk dijital bilgisayar" olarak kabul edilen Colossus’a “ışık tutacağı” belirtildi.
Colossus, 2000'li yılların başına kadar büyük ölçüde gizli tutulmuştu.
Savaşın sonunda, bilgisayarlarda çalışan 550 kişi tarafından 63 milyon karakterlik Almanca mesajların şifresi çözülmüştü.
Dikkate değer başarılarından biri, Hitler’in, Haziran 1944'teki D Günü çıkarmalarının Normandiya sahilleri yerine Calais’de olacağı yönündeki müttefiklerin oyununa geldiğini teyit etmesiydi.
Tarihçiler, bilgisayarların savaşı kısalttığını ve birçok hayat kurtardığını düşünüyor.
Ödev:
Bilgisayarın geçmişten günümüze gelişimiyle ilgili gelişime katkı sağlayan kişiler, katkı sağlanan yıllar ve bu bilgisayarların isimleri ile ilgili en az 10 satırlık bir tablo hazırlayınız. Örnek aşağıdadır.
Maile isim soy isim, sınıf ve okul numarası bilgilerinizi yazmayı unutmayınız.
egitimdebil@gmail.com
Önerilen program: Microsoft Excel yada Google E-tablolar
Bilişim Teknolojileri Öğretmeni: İshak BEZCİ
Son gün ve saat : Pazar gece 12.00
Comments