Bu dersimizde bilgisayardaki dosya ve klasör yapısını, dosya uzantılarını, dosya sıkıştırmayı, ofis programlarını, bulut sistemlerini, öğreneceğiz.
Soru:
Gerçek hayatta dosya kelimesini neler için kullanıyoruz?
Cevap:
Dosya kelimesi Fransızcadan dilimize geçen bir kelimedir. Türkçe karşılığı 'sırtlık'tır. Anlamı ise herhangi bir evrakın üzerine geçirilen kılıftır. Burada bahsedilen evrak genelde yazı üzerinedir. Günümüzde dosyalar renkli şekilde olabilir.
Soru:
Bilgisayarda dosya dendiğinde aklımıza ne geliyor?
Bilgisayarda dosya
Bilgisayarda bilgilerin kaydedildiği birimlere dosya adı verilir. Fakat gerçek hayatta olduğu gibi dosyalarda sadece yazı olmaz. Dosya içerisindeki bilgi; resim, yazı, video, ses gibi her şey olabilir. İşte birçok farklı bilgi saklandığı için dosya uzantıları ortaya çıkmıştır. Resim, yazı, ses, video dosyalarının uzantıları farklıdır. Uzantılar genelde 3 veya 4 harfli kısaltmalardan oluşur.
Örneğin ses dosyalarının uzantısı mp3'tür. Mp3 İngilizce Music Player' kelimelerinin kısaltmasıdır. Hatta marketlerde Mp3 çalar adlı malzemeler satılıyor. Mp3 çalar demek aslında ses dosyası çalan demektir.
Dosya yapısı:
Dosya 3 kısımdan oluşur. Dosya adı, nokta, dosya uzantısı.
Dosya adı: Bilgisayar kullanıcısının dosyaya koyduğu isimdir. Değiştirilebilir.
Nokta: Dosya adı ve dosya uzantısını birbirinden ayırır.
Dosya uzantısı, bilgisayar sistemindeki dosya ve uygulamaların hangi program veya işletim sistemiyle çalıştığını gösteren takılardır. Dosyaların uzantıları, dosya isminden nokta ile ayrılır. Dosya uzantıları dosya adı gibi değiştirildiğinde çalışmayabilir. Dosya uzantısını değiştirmek için farklı programlar gerekir. Ayrıca dosya uzantısı değiştiğinde geçmişte yapılan işlemler yapılamayabilir.
Örneğin; Örneğin bir metin oluşturmak için kullanılan metin dosyasının uzantısının sonunda "txt" takısı olur.
En bilinen dosya uzantıları:
Birçok dosya uzantısı vardır. Aşağıda Windows işletim sisteminde en çok kullanılan uzantıları inceleyiniz.
Soru:
Klasör dediğimizde aklınıza ne geliyor?
Cevap:
Klasör belgeleri koruma, düzenleme yapmak ayrıca bir arada tutmak için kullanılan malzemedir. Genellikle sert bir kapağı olur. Dosyaların delik olan bölümlerine denk gelecek şekilde metal kısmı bulunur. Bu kısma dosyalar dizilir. Dosyalar gerçek hayatta karışıklığı önler.
Örneğin bir ilçenin 2020 su kayıt aboneleri bir klasörde dururken 2021 su kayıt aboneleri farklı bir klasörde durur ve bunlara ulaşmak istendiğinde kolaylık sağlar.
Soru:
Bilgisayarda klasör dediğimizde aklınıza ne geliyor?
Bilgisayarda klasör
Bilgisayarda klasörler içerisine çok sayıda dosya koyabildiğiniz ve dosyalarınızı düzenli tutmaya yardımcı olan simgelerdir. Genellikler sarı renktedir. Bilgisayarın işletim sistemine göre rengi değişebilir. Gerçek hayatta olduğu gibi dosyaların karışmamasını sağlar. Bilgisayar kullanıcısı istediği klasörü oluşturup onun içerisine istediği dosyaları ekleyebilir.
Örneğin müzik dosyalarını müzik klasörü oluşturup içerisine ekleyebilir. Yada resimlerini resim klasörü oluşturup içerisine ekleyebilir. Ayrıca klasörün içine başka klasörler de eklenebilir.
Örneğin müzik klasörünün içerisine pop, rock gibi ayrı klasörler de oluşturulabilir.
Dosya uzantıları video:
Dosya sıkıştırma:
Dosyalar gerçek hayatta olduğu gibi bilgisayarımızda da yer kaplar. Bazen bilgisayarımızda kullanabileceğimiz alan kalmayabilir. Bunun için dosya sıkıştırma işlemi uygulanır.
Bir veya birden fazla dosyayı kullanılan programlarla daha küçük boyuta indirmeye işlemine sıkıştırma denir. Sıkıştırma sayesinde dosyaların bilgisayar üzerinde kapladığı boyutu düşürülür. Olduğundan daha küçük boyuta gelen dosyalar daha kolay depolanır, indirilebilir, paylaşılabilir hale gelir.
Birçok sıkıştırma programı vardır. En çok kullanılan program Winrar'dır. Sıkıştırılan dosyanın uzantısı rar, zip şeklindedir.
Masaüstünde dosya, klasör ve klasör oluşturma işlemleri video:
Ofis programları:
Ofis programları yazı, sunum, tablo gibi birçok dosyayı oluşturmaya yarayan programların bulunduğu paket program aracıdır. İçerisinde birçok program vardır. İsmi Microsoft Office'den gelmektedir. Onlar da bu programlar genelde işyerlerinde ofislerde kullanıldığı için bu ismi tercih etmiştir. Halen en çok kullanılan ofis programları Microsoft Office'ye aittir. Ücretlidir.
Örneğin, belge oluşturmak için Microsoft Word kullanılır. Sunumlar oluşturmak için Microsoft PowerPoint kullanılır. Microsoft Outlook e-postaları ve takvimleri yönetmek için ideal bir araçtır. Tablo oluşturmak için Microsoft Excel'i kullanırsınız. İlerleyen derslerde bu programlardan bazılarını kullanmayı öğreneceğiz.
Soru:
Sadece Microsoft Office programları mı var? Sizce başka ofis programı var mıdır ?
Diğer ofis programları:
LibreOffice açık kaynaklı ve ücretsiz bir ofis yazılımı setidir. Ücretsiz olması büyük avantaj sağlamaktadır.
OpenOffice, Apache Yazılım Vakfı önderliğinde özgür yazılım topluluklarınca geliştirilen, ücretsiz bir ofis yazılımları paketidir.
Google Dokümanlar, Google Slaytlar ve Google E-Tablolar Google hizmeti içerisinde sunulan ofis paketi yazılımının bir parçasıdır. Ücretsizdir.
Bulut depolama:
Bulut depolama aslında bir bilgi saklama sistemidir. Bu depolama aracılığı sayesinde bilgisayar, telefon ve tablet gibi teknolojik aletlerdeki bilgiler internet ortamına aktarılır. Bu depolamayı çeşitli şirketler yapar. Birçok depolama şirketi vardır. Bu şirketler depolama için aylık veya yıllık olarak ücret talep eder. Bazı şirketler belirli bir limite kadar ücret istemez.
Örneğin Google Drive 15 gb veriye kadar ücretsizdir.
Bulut sisteminin avantajları
Bulut depolama sistemi sayesinde bilgisayarınız, tabletiniz ya da telefonunuz bozulsa dahi verileriniz kurtarılabilir. Bulut depolama sisteminin en çok tercih edilme nedeni de budur. Cihaz değişikliği gibi durumlarda tüm verilerinizi yani fotoğraf, video, e posta, bilgilerini yeni cihazınıza kolaylıkla aktarabilirsiniz. Günümüzde milyarlarca insan bu sistemleri kullanıyor.
Soru:
Sizce milyarlarca insanın bilgi yüklediği bir sistem bu kadar bilgiyi nasıl depoluyor?
Bulut depolama merkezleri:
Veri merkezi büyük miktarlarda verinin toplanması, saklanması, işlenmesi ve dağıtılmasına olanak sağlamak amacıyla bilgisayar ve ağ donanımlarının yoğunlaştırıldığı bir merkezdir. Aşağıda Google firmasına ait bir veri merkezini görüyorsunuz.
Kullanıcılar kendi bilgilerini Google Drive yüklediğinde bu bilgiler aşağıda gördüğünüz veri merkezlerine ulaşır. Dünyanın her tarafında veri merkezi bulunmaktadır.
Sonuç:
Bu dersimizde bilgisayardaki dosya ve klasör yapısını, dosya uzantılarını, dosya sıkıştırmayı, ofis programlarını, bulut sistemlerini, öğrendik.
Günün oyunu 1:
Günün oyunu 2:
Comments